بررسی و فرسایش پذیری اراضی در منطقه دماوند با استفاده از مدل فازی

یکی از مشکلاتی که بشر از آغاز زراعت بر روی زمین با آن مواجه بوده، فرسایش سریع خاک¬هامی باشد. فرسایش خاک هنوز هم در بسیاری از مناطق دنیا از معضلات به شمار می رود. هدف از انجام این تحقیق بررسی و پهنه بندی فرسایش پذیری خاک در منطقه دماوند با استفاده از مدل فازی جهت شناسایی پهنه های دارای خطر و حساسیت فرسایش پذیری بوده است. در راستای انجام و تحلیل این موضوع ، از 9 معیار و متغیر شامل ارتفاع، شیب، بارش، زمین شناسی، فاصله از شبکه زهکشی، پوشش گیاهی ، فاصله از راههای اصلی، فاصله از گسل¬ها و خاک های منطقه و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) انجام گرفته است. طی مراحلی چندی شامل آماده سازی و هم مقیاس سازی لایه ها و فازی سازی آن¬ها با استفاده از توابع فازی و اعمال عملگرهای مختلف و در نهایت استفاده از عملگر گامای 0.9 جهت ارزیابی فرسایش پذیری خاک در منطقه دماوند، نقشه پهنه بندی حاصل شده است.نتیجه تحقیق نشان می دهد که هر چه از بالادست و شمال به سمت پایین دست و جنوب شهرستان دماوند، حرکت کنیم از میزان فرسایش پذیری خاک کم می¬گردد. پهنه های با خطر زیاد و خیلی زیاد منطبق بر محدوده¬های شمالی و تقریباً حواشی جنوبی مرکز دشت دماوند، دارای ارتفاعات بیشتر(3000تا 4000متر)، شیب بیشتر از 30درصد ، بارش بیشتر از 400میلیمتر، مناطق دارای سازندهای قدیمی¬تر و وجود خطوط گسلی و پوشش گیاهی نیمه متراکم می باشد. همچنین پهنه¬های با خطر کم و خیلی کم منطبق برمحدوده¬های جنوبی شهرستان دماوند، دارای ارتفاعات کمتر(1200تا2100 متر)، شیب کمتر از 7درصد ، بارش کمتر از 400میلیمتر ، مناطق دارای سازندهای کواترنری و پوشش گیاهی کم تراکم و اراضی دیم و بدون پوشش گیاهی و دارای بیرون زدگی های سنگی می باشد.